สุขศึกษาและพลศึกษา 
[การละเล่น] [โรคประจำถิ่น]
การละเล่น
ม้าจกคอก

การเล่นม้าจกคอก ภาคกลางเรียก ลาวกระทบไม้ การเล่นชนิดนี้เข้าใจว่าอาจจะได้รับอิทธิพลมาจาก
การละเล่นของชาวลัวะ มีจำนวนผู้เล่น ตั้งแต่ 3 คนขึ้นไป
อุปกรณ์
1. ไม้กลมขนาดกำรอบ ยาวประมาณ 5 ศอก จำนวน 2 ท่อน
2. ขอนไม้สูงประมาณ 1 คืบ ยาวประมาณ 1-2 ศอก จำนวน 2 ท่อนสถานที่เล่น เล่นบริเวณที่เป็นลานกว้าง
วิธีการเล่น
1. แบ่งผู้เล่นออกเป็น 2 ฝ่าย ฝ่ายแรกมี 2 คน สำหรับถือท่อนไม้ที่วางขนานบนขอนไม้ แล้วกระทบกันเป็นจังหวะ
ส่วนฝ่ายที่ 2 มี 2 คนขึ้นไป สำหรับเป็นผู้เต้น
2. ให้ผู้เล่นเข้าไปอยู่ระหว่างคาน ผู้ถือไม้คานทั้งคู่ก็ทำสัญญาณ โดยยกคานไม้ทั้งคู่กระแทกลงบนไม้หมอน ระหว่าง
ที่เคาะจังหวะอยู่นั้นผู้เล่นต้องเต้นไปด้วย เมื่อให้สัญญาณเคาะ 3 ครั้งแล้วครั้งที่ 4 ผู้ถือจะเอาคานทั้งสองเข้าชิดกัน
ผู้เต้นจะต้องกระโดดให้สูงกว่าครั้งแรกของจังหวะและแยกขาออกให้พ้นไม้ถ้าถูกหนีบเรียกว่า ม้าขำคอกหรือม้าติดคอก
คู่ที่ถูกไม้หนีบจะต้องออกไปเปลี่ยนให้ผู้ที่ถือคานอยู่เดิมนั้นเข้ามาเต้น ในระหว่างคานนั้นบ้าง โอกาสหรือเวลาที่เล่น
การเล่นม้าจกคอกนิยมเล่นในวันขึ้นปีใหม่ (สงกรานต์) ของล้านนา
ที่มา http://pirun.ku.ac.th/~b5410302206/Page4.html
กลับด้านบน

โรคประจำถิ่น
โรคคอพอกจากการขาดไอโอดีน

ไอโอดีนเป็นเกลือแร่ที่จำเป็นต่อการสังเคราะห์ฮอร์โมนไทรอกซีน ซึ่งหลั่งโดยต่อมไทรอยด์เมื่อร่างกายขาด
ไอโอดีน ปริมาณของไทรอกซีนจะลดลง มีผลให้ต่อมพิทูอิทารี (pituitary) หลั่งฮอร์โมนกระตุ้นการเพิ่มจำนวนเซลล์
ของต่อมไทรอยด์ให้มากขึ้น ถ้าต่อมนี้โตมากๆ จะกดหลอดอาหารและหลอดลม ทำให้กลืนอาหารและหายใจได้
ลำบาก ถ้าเป็นในหญิงตั้งครรภ์หรือให้นมลูก จะมีผลทำให้ลูกขาดไอโอดีนได้ เด็กจะมีลักษณะเตี้ยแคระปัญญาอ่อน
และหูหนวก เป็นใบ้ได้แต่กำเนิด
โรคคอพอกจากการขาดไอโอดีน พบมากในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เพราะไอโอดีนเป็นสาร
อาหารที่พบมากในอาหารทะเล นับตั้งแต่ พ.ศ. 2507 เป็นต้นมา รัฐบาลได้สนับสนุนการป้องกันโรคคอพอกโดยเพิ่ม
ไอโอดีนลงในเกลือที่ใช้รับประทานทำให้อุบัติการของโรคนี้ลดลง
ที่มา http://guru.sanook.com/1514/
กลับด้านบน

|